Su Arıtma & Ambalajlı Su
Arıtılmış ve ambalajlı suların mineral açısından bir farkı var mı?
“Bu yazımızda Arıtılmış ve ambalajlı suların mineral açısından bir farkı var mı?” sorusuna cevap vereceğiz. Özelikle “su arıtıldıktan sonra içindeki tüm faydalı mineraller yok oluyor mu?” Sorusu da bu yazıda geniş yer bulacak. Bu yazıyı hazırlarken ilk önce insanları yaşlara ve cinsiyetlerine göre ayırarak günlük ne kadar mineral ihtiyacı olduğunu tespitini yaptık.Daha sonra sularda ve gıdalarda 100 gr da ne kadar mineral var inceledik. Her ikisini kıyasladığınızda neyi ne kadar tüketince vücudunuzun ihtiyacı olan mineralleri alacağınızı net bir şekilde tespit edebileceksiniz. Bu yazıyı okuduktan sonra baştaki soruların “Su arıtıldıktan sonra içindeki tüm faydalı mineraller yok oluyor mu ?” “Arıtılmış ve ambalajlı suların mineral açısından bir farkı var mı ?” sorularına kendi kendinize bir cevap vermiş olacaksınız. Ancak benim vaktim yok kısaca cevap istiyorum diyorsanız ? Şunu söyleyebiliriz. Su arıtma cihazlarında su arıtıldıktan sonra Mineral ve Alkali filtrelerin içinden geçer ve minerallere doyduktan sonra denge tankına dolar. Böylelikle tüketeceğiniz temiz ve sağlık su tüm zararlılardan arındıktan sonra mineralle kaynaşmış ve ambalajlı sulara göre çok daha mineralli hale gelmiş olacaktır. Yanı sıra su arıtma kullanıcıları ambalajlı su kullanıcıların tersine sularını diledikleri kadar mineralize etme imkanına sahiptir. Canlılar ihtiyaç duyduğu faydalı mineralleri ortalama %95 sudan değil tükettiği gıdalardan elde eder. İnsan vücudunun günlük mineral ihtiyacı cinsiyete ve yaş grubuna göre farklılık göstermektedir.
Yaşımıza ve cinsiyetimize göre günlük ihtiyaç duyduğumuz mineralleri öğrendikten sonra hangi besinde (yiyecekler ve sular) hangi mineralin ne miktarda olduğunu bilmemiz bizler için son derece önemlidir.
Konuştuğumuz bir çok insanın hazır içme sularında, su arıtma cihazları ile arıtılan sularda, maden sularında, peynirde, yoğurta ve diğer tüm besinlerde insan vücudu için gerekli olan minerallerin ne miktarda olduğu konusunda derin bir şüphe içinde olduklarını gördük . Bizde bir araştırma yapıp bu konunun netleşmesine katkıda bulunmak için kolları sıvadık. İlk önce bir çok web sitesini ziyaret ettik: yaptığımız incelemelerde hangi besinde hangi minerallerin olduğu bilgisi verilmiş ancak hangi miktarda olduğu ve insan vücudunun günlük ne kadar mg mineral ihtiyacı duyduğu belirtilmemişti. Genel olarak bu bilgiler yabancı kaynaklarda dağınık olarak bulunuyordu bizde bu bilgileri derleyip basit bir şekilde sizlere sunmaya çalıştık Umarız memnun kalırsınız.
Mineraller
Karbonhidratlar, proteinler ve yağlarla karşılaştırıldığında organizmanın vitamin ve mineral gereksinimi çok az miktarlardadır. Bu nedenle mikro besin öğeleri olarak adlandırılan vitamin ve mineraller doğrudan birer enerji kaynağı olmamakla birlikte enerji sağlayan birçok mekanizmada düzenleyici olarak görev yapan öğelerdir.
Günlük gereksinmemiz 250 mg’ın üzerinde olan mineraller makro minerallerdir ve Sodyum, potasyum ve klor elektrolitleri ile kalsiyum, magnezyum ve fosfor bu gruptadırlar. Krom, bakır, flor, iyot, demir, manganez, molibden, selenyum ve çinko gereksinimi günlük 20 mg’ın altındadır ve bunlara eser elementler denir. Bunlardan günlük alım düzeyleri belirlenenler sadece demir, çinko, iyot ve selenyumdur.
KULLANILAN ÖLÇÜ BİRİMLERİ : 1000 mg = 1 gr – 1000 gr = 1 kg
Kalsiyum
Vücut Çalışmasındaki Görevleri
Kemiklerin ve dişlerin yapımı, kasların kasılması, sinirlerin çalışması, normal kan, basıncının sağlanması, kanın pıhtılaşması, hücrelerin bir arada tutulması için gereklidir. Vücuttaki kalsiyumun %99’u kemiklerde ve dişlerde , geri kalan %1’i ise vücut sıvılarında ve hücrelerde bulunmaktadır.
Kalsiyumun Yetersizliğinde;
Kalsiyum ve D vitamininin yetersizliğinde; çocuklarda raşitizm, yetişkin kadınlarda osteomalasia ve yaşlılarda osteoporoz görülür. Raşitizm ve osteo-malasia kemiklerin gelişememesi, yumuşaması ve eğrilmesidir. Osteoporoz ise kemiklerin kırılabilir duruma gelmesidir. Kalsiyum emilimini; D vitamini, sütte bulunan laktoz, C vitamini, organik asitler, bazı amino asitler kolaylaştırır. Mayalandırılmamış undan yapılan ekmeğin tüketimi, antasitli ilaçların uzun süre ve fazla miktarda kullanılması ise emilimi engeller.
Kalsiyumun En Çok Bulunduğu Besinler
Süt ve süt ürünleri ( yoğurt, peynir, dondurma vb.) en iyi kalsiyum kaynağıdır. Süt ve ürünlerinde bulunan kalsiyumun emilimi fazladır. Yumurta sarısı, tahıllar, kuru baklagil ve yağlı tohumlar da iyi kalsiyum kaynaklarıdır. Yeşil yapraklı sebzeler ve tahıllarda bulunan kalsiyumun emilimi ise düşüktür. Yeşil yapraklı sebzelerde bulunan okzalatlar (okzalik asit) ve tahıllarda bulunan fitatlar (fitik asit) kalsiyumla birleşerek ince barsaklardan emilimi engeller. Diyetin posa miktarının fazla olması da kalsiyum emilimini olumsuz yönde etkiler.
Günlük Kalsiyum İhtiyacı
Yetişkin bireyler için günlük ihtiyaç 1000 mg’dır. Çocuklarda 800 mg, adölasan çağında 1300 mg ve gebe ve emzikli kadınlarda 1300 mg’dır.
Kalsiyum mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adları 8mg/100gr) | İçeriği |
| Maden suyu | 23,5mg |
| Hazır su | 1,5mg |
| Yoğurt | 245mg |
| Peynir | 633,3mg |
| Süt | 125mg |
| Ayran | 83mg |
| Enginar | 60mg |
FOSFOR
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Fosfor; kalsiyumla birlikte kemiklerin ve dişlerin oluşumunda, besin öğelerinin metabolizmasında görev alan enzimlerin yapısında bulunur ve hücre çalışması için gereklidir. Ayrıca fosfor vücut sıvılarının asit ortama dönüşümünü engeller, hücre içi ve dışı sıvıların dengede tutulmasını sağlar. Vücuttaki fosforun %90’ı kemiklerde ve dişlerde, geri kalan %10’u ise vücut sıvılarında ve hücrelerde bulunur.
Fosforun En Çok Bulunduğu Besinler
Protein yönünden zengin besinlerin fosfor içeriği de yüksektir. Süt ve türevleri, et ve türevleri, tavuk, balık, yumurta, tahıllar, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar önemli fosfor kaynağı besinlerdir.
Günlük Fosfor İhtiyacı :
Fosfor ihtiyacı da kalsiyum ihtiyacı kadardır. Kalsiyumun fosfora oranı diyette bire bir olmalıdır. Fosfor ihtiyacı
1-10 yaş arası çocuklar için 800 mg, 11-24 yaş için 1200 mg ve 24 yaş üzeri bireylerde 800 mg’dır.
Fosfor mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adları ( mg/100gr) | İçeriği |
| Maden Suyu | 0 |
| Hazır su | 0 |
| Alabalık | 238mg |
| Tavuk eti | 201mg |
| Dana eti | 168mg |
| Kabak Çekirdek | 1144mg |
| Kuru Fasulye | 425mg |
| Peynir | 300mg |
SODYUM, KLOR ve POTASYUM
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Vücut mineral içeriğinin %2’sini sodyum, %5’ini potasyum ve %3’ünü ise klor oluşturur. Sodyum, klor ve potasyum tüm vücut sıvılarında ve dokularda bulunur. Bu elementlerin vücuttaki en önemli görevleri vücut su dengesini, asit-baz dengesini ve kas çalışmasını sağlamaktır. Sodyum, klor ve potasyum ince barsaklardan emilir, idrar, dışkı ve terle atılır. İshal, kusma, aşırı idrar yapma, aşırı terleme ile vücuttan bu mineraller kayba uğrar.
En Çok Bulunduğu Besinler
Sodyum ve klorun temel kaynağı tuzdur. Ayrıca her besin belirli oranlarda sodyum içermektedir. Meyvelerde sodyum oranı çok düşüktür. Diyetle süt, et, tahılların, taze sebze ve meyvelerin yeterli düzeyde tüketimi ile potasyum ihtiyacı karşılanır. Salamura edilmiş ve bazı işlenmiş besinlerde tuz miktarı yüksek oranda bulunur.
Günlük Sodyum, Potasyum ve Klor Gereksinmesi :
Normal bir diyetle sodyum, klor ve potasyum ihtiyacı karşılanır. Kişilerde kan basıncı yükseldiğinde (hipertansiyon) sodyum (tuz) kısıtlaması gerekir. Günde 2-3 gram sodyum, 2-4 gram potasyum yetişkinler için yeterlidir. Günlük tuz tüketimi 6 gramı geçmemelidir. Bu miktarda tuz 2.4 gram sodyum sağlar ve normal koşullarda yetersizliği söz konusu değildir. Günlük klor ihtiyacı en az 750 mg dır.
Sodyum yani iyot, klor ve potasyum iç içe minerallerdir ve hemen hemen her besinde bulunur. Bu neden ile vücutta eksikliği pek görülmez. Bir çay kaşığı tuz 6 mg sodyum içermektedir.
Potasyum mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adı ( mg/100gr) | İçeriği |
| Maden suyu | 63,1mg |
| Hazır su | 0,4mg |
| Patates mg/150gr | 515mg |
| Mantar | 318mg |
| Kuru Kaysı mg/65gr | 515mg |
| Somon | 630mg |
| Domates | 292mg |
| Yoğurt | 329mg |
MAGNEZYUM
Vücutta Çalışmasındaki Görevleri
İnsan vücudunda bulunan ortalama 20-28 gram magnezyumun %60’ı kemiklerde, %27’si kaslarda, %13’ü ise diğer dokularda ve vücut sıvılarında yer almaktadır. Magnezyumunun vücutta enerji metabolizmasının, kas ve sinir sisteminin düzenli çalışması, kemik ve dişlerin oluşumu, kan basıncının düzenlenmesi gibi görevleri vardır.
Magnezyumun En Çok Bulunduğu Besinler:
Kuru baklagiller, yağlı tohumlar, rafine edilmemiş tahıl taneleri ve koyu yeşil yapraklı sebzeler önemli magnezyum kaynağıdır.
Günlük Magnezyum Gereksinmesi
Günlük alınması gereken miktar yetişkin erkek ve kadınlarda ise 320-400 mg‘dır. İhtiyaç 1-3 yaş grubu çocuklarda 80 mg, 4-6 yaşta 120 mg ve 7-10 yaşta ise 170 mg ‘dır.
Mağnezyum mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adları ( mg/100gr) | İçeriği |
| Hazır su | 0,2mg |
| Maden suyu | 54,2mg |
| Kabak Çekirdeği | 446mg |
| Çavdar unu | 248mg |
| Çavdar unu | 13,8mg |
| Ispanak | 79mg |
| Kaju | 300mg |
| Badem | 286mg |
DEMİR
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Yetişkin bir insan vücudunda ortalama 3-5 gram demir bulunur. Demirin çoğunluğu kanda ve kırmızı kan hücrelerinde hemoglobinde bulunur. Hemoglobinin yapısında bulunan demirin vücutta görevi oksijen taşımaktır. Akciğerlerden oksijeni hücrelere, hücrelerden de karbondioksiti akciğerlere taşır.
Demirin En Çok Bulunduğu Besinler
Et ve et türevleri, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler ve tahıllar demir kaynağıdır. Pekmez ve kuru meyveler de iyi bir demir kaynağıdır. Diyette C vitamininin ve etin bulunması, bitkisel kaynaklı demirin emilimini arttırır. Bu nedenle her öğünde C vitamininden zengin besinlere yer verilmelidir. Tahıllarda demir emilimi engelleyen fitatların etkisinin ortadan kaldırılması amacıyla ekmek mayalandırılarak yapılmalıdır. Yemek esnasında çay içilmesi de demirin emilimini azalttığından, çay öğün aralarında ve açık olarak içilmelidir.
Demir Yetersiz Alındığında;
Demir yetersizliğinde kansızlık görülür. Barsak parazitleri besinlerle alınan demire ortak olur ve kansızlığa neden olur. Anemik olan kişilerde kanda hemoglobin düzeyi düşer ve kırmızı kan hücrelerinin sayısı azalır. Diyetle demiri yetersiz tüketen okul çocuklarının sık hastalandıkları ve okula devam edemedikleri, öğrenme, algılama ve dikkatlerinin azaldığı ve okul başarılarının düştüğü bilinmektedir.
Günlük Demir Gereksinmesi
Diyetin hayvansal veya bitkisel kaynaklı besinlere dayalı olması ihtiyaçta farklılık gösterir. Ülkemizde diyetin tahıllara dayalı olması nedeniyle yetişkin erkeklerde günde 10 mg, kadınlarda 15-18 mg , gebe kadınlarda ise 27-30 mg demir tüketimi önerilmektedir.
Demir mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adı ( mg/100gr) | İçeriğ |
| Maden Suyu | 0,23mg |
| Hazır su | 0 |
| Dana eti | 3mg |
| Tavuk ciğeri | 12mg |
| Siyah Çikolata | 12mg |
| Fındık | 12mg |
| Ekmek | 4mg |
| Mercimek | 7mg |
İYOT
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Yetişkin bir bireyin vücudunda 15-20 mg iyot bulunur. Bunun %70’i tiroit bezinde, geri kalanı ise dokularda ve kandadır. Tiroit bezinin çalışması için iyot gerekir. İyot, tiroit bezinde tiroit hormonlarının yapımında görev alır.
İyot yetersizliğinde;
İyodun yetersiz alınması iyot yetersizliği hastalıklarına neden olur. Ülkemizde bazı bölgelerde (Karadeniz ve Akdeniz’in iç kesimleri ile Doğu ve İç Anadolu bölgesinde) toprakta ve suda iyot yetersizliği olduğu için bu bölgelerde yetişen besinlerle beslenen kişilerde basit guatr hastalığı görülür.Guatr boynun ön tarafında bulunan tiroit bezinin büyümesidir. İyot eksikliği olan bölgelerde yaşayan kadınlarda; düşük, ölü doğum, düşük doğum ağırlığı, üreme sorunları görülür. İyot yetersizliği olan gebe kadınların doğurdukları çocuklarda kretenizm görülebilir. Çocuk yapısal bozukluklarla doğar, büyüme ve gelişmesi geri kalır, sağırlık ve dilsizlik, şaşılık görülür zihinsel yetenekleri gelişemez ve geri zekalı olurlar. iyot yetersizliği hastalıkları önemli bir halk sağlığı sorunudur ve çözüm yolu ise iyotlu tuzun kullanılmasıdır. İyotlu tuz guatrı tedavi etmez, oluşmasını ve daha fazla büyümesini önler.
İyotun En Çok Bulunduğu Besinler
Deniz ürünleri, özellikle balık iyot kaynağıdır. İyodu yeterli toprakta yetişen besinler ve su yeterli iyodu sağlar. İyot yetersizliği hastalıklarının görüldüğü ülkelerde tuza, suya, ekmeğe iyot eklenmektedir. İyotlu tuz koyu renkli naylon torbalarda ve kapalı kaplarda saklanmalıdır.
Günlük İyot Gereksinmesi
Yetişkin bir bireyin ve gençlerin günlük iyot ihtiyacı 150 mcg çocuklarda 90 mcg’dır. İhtiyaç gebelik döneminde 220 mcg, emziklilikte ise 290 mcg’dır.
İçme sularında bulunmayan bir mineraldir. Yemeklerde ve masada kullandığınız tuzu iyotlu tuzla değiştirmek günlük olarak almanız gereken iyodu fazlasıyla sağlayacaktır.
ÇİNKO
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Çinko vücudumuzda en fazla karaciğer, pankreas, böbrekler, kemik, kaslarda ve diğer dokularda bulunur. Çinko vücutta önemli metabolik görevleri olan enzimlerin yapısında yer alır. Büyümede, Hücresel bağışıklığın oluşumunda etkindir.
Çinko Yetersizliğinde ;
Yetersizliğinde; fiziksel olarak büyümede gerilik (cücelik), hastalıklara dirençsizlik, yaraların iyileşmesinde gecikme, tat ve koku algılamada bozukluklar gibi belirtiler görülür.
Çinkonun En Çok Bulunduğu Besinler
Et, karaciğer, yumurta ve deniz ürünleri çinkonun en iyi kaynağıdır. Süt ve ürünleri, kuru baklagiller, yağlı tohumlar ve tahıllar yeterince çinko içerirler. Aşırı saflaştırılmış unlarda çinko miktarı azalır. Ayrıca tahılların kepek kısmında bulunan fitatlar da çinkonun vücutta kullanımını engeller. Çinko yetersizliği daha çok kepekli tahıl ürünleri ile beslenen toplumların sorunudur.
Günlük Çinko Gereksinmesi
Yetişkin erkeklerde günlük 15 mg, kadınlarda 12 mg, 1-10 yaş arası çocuklarda 10 mg çinko alımı önerilmektedir. Gebelik ve emziklilikte 15 mg’dır.
Çinko mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin adı mg / 100gr | İçeriği |
| Maden suyu | 0 |
| Hazır su | 0 |
| Tahin | 8 mg |
| Dana eti | 5 -10 mg |
| K. Çekirdeği | 7,6mg |
| Fasulye | 3,5mg |
| Mercimek | 4mg |
FLOR
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Flor; vücutta çoğunlukla dişlerin ve kemiklerin yapısında bulunur. Florun en önemli görevi diş çürüklerinin önlenmesidir. Yeterli flor alımı osteoporozu önlerken aşırı flor alımı ise osteoporoza neden olur.
Florun En Çok Bulunduğu Besinler
Besinlerin flor içeriği yetiştikleri toprağın flor içeriğine bağlıdır. Deniz ürünleri ve çayda flor bulunur. Florun esas kaynağı sudur. İçme sularındaki flor miktarı litrede 0.7 -1.2 mg arasında olduğunda , toplumda diş çürüklerinin görülme sıklığı azalır. Sularda flor miktarı litrede 0.7 mg’ın altına düşerse diş çürükleri sık görülür, bu oran 2 mg üstüne çıktığında dişlerin yüzeyinde sarımsı kahverengi lekeler görülür, bu belirtiye florozis denir. Ülkemizde Isparta, Burdur yöresinde florozis sorununa rastlanmaktadır.
Günlük Flor Gereksinmesi
Günlük önerilen güvenilir alım düzeyi 1.5-4.0 mg ‘dır.
Flor minerali en fazla deniz ürünlerinde yer alır. Deniz ürünlerinden ise somon balığı önemli yer tutar. Çayda da flor mineralinden hatırı sayılır derecede bulunmaktadır.
Flor mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adı | İçeriği |
| Maden suyu | Yok |
| çme suyu | Yok |
| Balık | Yok |
| Çay | Yok |
SELENYUM
Vücutta Dağılımı ve Görevleri
Selenyum, vücutta az miktarda bulunan temel bir mineraldir. Özellikle E vitamini ile birleştiğinde antioksidan olarak çalışır ve hücre yapısına zarar veren serbest radikallere karşı koruma sağlar.
Selenyum’un En Çok Bulunduğu Besinler
Bitkisel gıdalar selenyum bakımından zengindir ancak bir bitkinin ne kadar selenyum içerdiği yetiştiği toprakta ne kadar selenyum bulunduğuyla doğru orantılıdır.Aynı durum hayvansal gıdalar içinde geçerlidir. Yani bitkisel gıdaların ve hayvanların yetiştirildiği coğrafya, besin içinde bulunan selenyum miktarını belirler.
Günlük Selenyum Gereksinmesi
0-6 Ay: 15 mcg
7-12 Ay: 20 mcg
1-3 Yaş: 20 mcg
4-8 Yaş: 30 mcg
9-13 Yaş: 40 mcg
14-18 Yaş: 55 mcg (E), 60 mcg (K)
19 Yaş Üstü: 55 mcg (E), 60 mcg (K)
Gebelik Dönemi: 60 mcg Emzirme Dönemi: 70 mcg
Selenyum mineralinin bazı besinlerde hangi miktarda bulunduğunu gösteren tablo
| Besin Adı (100gr / mcg ) | İçeriği |
| Maden suyu | Yok |
| Hazır su | Yok |
| Kuzu ciğer | 116mcg |
| Kabak Çekirdek | 60mcg |
| Tavuk | 23mcg |
| Balık | 69mcg |